UTENGENEZAJI WA MATOFALI YANAYOFUNGAMANA YA UDONGO SARUJI

Matofali haya yanatumia udongo na saruji katika utengenezaji wake ndio maana yanaitwa matofali ya udongo saruji. udongo wa aina zote unaweza kutumika kutengeneza matofali haya, lakini udongo unaofaa zaidi ni ule wenye kiasi cha mfinyanzi kati ya 10% hadi 40%. Udongo ukiwa na kiasi cha mfinyanzi chini ya 10% udongo huo haufai kutengeneza matofali haya kwani mnato unakuwa mdogo hivyo tofali halitashikamana, kutokana na aina ya mashine zinazotumika  tofali halitaweza kubebeka kutoka katika mashine kwa kuwa mashine inayotumika kutengeneza haitumii vibao kwa ajili ya kubebea. Kiasi cha mfinyanzi kikizidi 40% udongo huo unafaa kuchanganywa na saruji ila hushauriwi kufanya hivyo kwa sababu kiasi cha saruji kinachotumika ni kikubwa hivyo kukuongezea gharama za utengenezaji wa matofali hayo, tofali litanywea baada ya kukauka, hivyo kupasuka kwa sababu ya mfinyanzi kuwa mwingi, pia udongo huo hauwezi kuchanganyika vizuri na saruji kwa kutumia chepe kwa sababu ya mnato mkali au udongo wenye kiasi cha mfinyanzi zaidi ya asilimia arobaini unaweza kupiga matofali bila ya kuchanganya na saruji ila italazimika kuyachoma matofali hayo ili yawe imara zaidi.

 
Ili kujua kiasi cha mfinyanzi kilichopo katika udongo ili kujua kiasi cha saruji kinachohitajika katika kuchanganya na udongo wakati wa kutengeneza matofali yanayofungamana kuna majaribio yanayofanyika ili kuweza kujua hayo yote. majaribio hayo ni:

1. jaribio la chupa (bottle test)
2. jaribio la kasha (shrinkage box test)

JARIBIO LA CHUPA

Jaribio hili hutumika kupima kiasi cha mfinyanzi kilichopo katika udongo unaotaka kuutumia,Udongo unaotumika ni udongo wa chini udongo wa juu ni lazima uondolewe kwani ni udongo wenye mbolea na mizizi haufai kwa shughuli za ujenzi, udongo unaofaa ni ule wa chini hivyo ni lazima kuhakikisha kuwa udongo wote wenye mizizi na mbolea uneondolewa.

 

Picha za jaribio la chupa katika kutambua kiasi cha mfinyanzi katika udongo



 



JARIBIO LA KASHA

Jaribio hili hufanyika ili kujua uwiano wa kuchanganya udongo na saruji ili kuweza kutengeneza matofali yenye ubora unaotakiwa. Kasha linalotumika katika jaribio hili ni kam linavyoonekana katika picha hapo chini.

 

Jaribio likiwa limekamilika, matokeo yanapimwa

 

 

• Baaada ya kupata majibu katika majaribio  na kupata uwiano wa kuchanganya saruji na udongo hatua za upimaji na uchanganyaji huanza.
• Udongo uwe mkavu kabisa na kama una chembechembe kubwa udongo unaotumika lazima uchekechwe.
• Tumia ndoo au karai kupima udongo.
• Changanya udongo na saruji hadi vichanganyike vizuri
• Nyunyizia maji hadi udongo uwe na uwezo wa kushikamana lakini usilowe hadi kutengeneza tope.

 

Udongo ukichanganywa na saruji tayari kwa kufyatua matofali.

Mashine ya kutengenezea matofali ni lazima ifungwe kwenye kitako cha mbao kwa kutumia bolt na

nut ili ikae itulie isisumbue wakati wa kufanya kazi ya ufyatuaji matofali pia ni lazima kuiwekea

vilainishi ili kupunguza msuguano wa vyuma wakati wa kufyatua matofali.

 



Hatua za ufyatuaji matofali

 

• Funua mfuniko wa mashine
• Jaza udongo kwenye kasha la mashine
• Funika mfuniko
• Shindilia
• Funuo mfuniko
• Kandamiza ili kutoa tofali kwenye mashine
• Tofali hubebwa na mtu mmoja kwa mikono miwili na kulipeleka kuweka sehemu iliyoandaliwa

 

Umwagiliaji maji hufanyika kwa muda wa siku saba hadi ishirini na nane tangu yanapofyatuliwa

 

Matofali yakishakauka yanakuwa tayari kutumika katika ujenzi kama picha chini inavyoonyesha.



Jiwezeshe tukuwezeshe, kwa maelezo na huduma wasiliana nasi kwa simu namba +255 22 2771971 au info@nhbra.go.tz